Na analyse van de verschillende college akkoorden van de gemeenten in Fryslân kun je concluderen dat er dit keer weer iets meer fietsbeleid is opgenomen. Dit geldt zeker niet voor alle gemeenten, daarnaast lijkt het ook wat af te hangen van de mate van detaillering. Akkoorden op hoofdlijnen blinken meestal niet uit voor fietsers.
Wel is het zo dat in de meeste akkoorden sprake is van algemeenheden, zonder duidelijke inhoudelijke maatregelen:
- “De gemeenteraad wil het fietsgebruik stimuleren” (Harlingen) of
- “We zorgen voor kwalitatief goede en veilige wegen, voet- en fietspaden (Ooststellingwerf),
- “De verkeersveiligheid voor weggebruikers veiligstellen is misschien wel onze belangrijkste taak” (Heerenveen).
- “Veiligheid van schoolfietsroutes goed op peil brengen en houden” (T’diel).
Achtkarspelen weet wat het wil
Het college akkoord van Achtkarspelen is daar een positieve uitzondering op. Hier worden een aantal concrete zaken reeds benoemd, zoals:
- It Langfal wordt veiliger voor fietsers en voetgangers. We streven naar de aanleg van een fietspad langs It Langfal.
- We zorgen voor een veilige fietsoversteek van de Skieding naar Strandheem.
- We maken in overleg met de provincie de verkeerssituatie op de kruising Reitsmastrjitte/ Betonwei in Harkema veiliger.
- Bij Surhuizum komt een fietstunnel onder de N358 als veilige oversteek voor fietsers en voetgangers.
- We treffen structurele maatregelen (geen ‘betonnen verkeersblokken’) om het sluipverkeer tegen te gaan in Augustinusga, Kootstertille en Surhuizum.
- We dringen aan op een spoedige realisatie van een ovonde op de kruising Rijksstraatweg en het Wyldpaed-west om zo een veilige oversteek voor alle verkeer uit Twijzelerheide te realiseren.
- Er komt vanaf de rotonde bij Koartwâld een (wandel)verbinding naar het Blôde Fuottenpaad aan de Kaleweg.
Weststellingwerf is iig heel duidelijk over een nieuw fietspad langs de Linde:
Met betrekking tot het fietspad langs de Linde willen we deze raadsperiode zowel fase 2 (tussen Blessebrug en Kontermansbrug) als fase 3 (nieuw tracé van Kontermansbrug naar Lolkema’s brug) gaan afronden.
Leeuwarden komt als nieuw fietspad in het buitengebied op de proppen met de Greate Krite Wei: Fiets op 1 willen we het fietsnetwerk daarom verder ontwikkelen en verbeteren. Daarbij gaat het om doorlopende fietsroutes tussen de dorpen en de stad, maar ook om nieuwe fietsverbindingen in het buitengebied, zoals langs de Greate Kritewei.
Minder auto en autoluw
Een rode draad in een aantal akkoorden is het verder terugdringen van de auto in het centrum. Het meest specifiek is hier de NL fietsgemeente 2022 Schiermonnikoog (hoe kan het ook anders) met uitvoering van het raadsbesluit autoluw van juli 2021:
- Geslotenverklaring definitief invoeren voor de Middenstreek – Nieuwestreek – Reeweg aan de hand van de opgedane ervaringen met een proef in 2021
- Het centrumgebied inrichten als woonerf (max. 15 km/uur).
Smallingerland noemt het 2 maal:
- We zetten meer in op de fiets en minder op de auto.
- Het centrum van Drachten, waaronder het Raadhuisplein, wordt autoluw en in het mobiliteitsplan worden de effecten daarvan meegenomen.
Maar ook
SudWest Fryslan: “We maken de stadscentra van Sneek en Bolsward autoluw.”
Harlingen: “Bij het toewerken naar deze keuzes (o.a. autoluw en parkeren) wil de gemeenteraad bewoners en belanghebbenden betrekken.”
Heerenveen: “Autoluwe zones zijn een optie. De auto kan ‘te gast zijn’, in plaats van de boventoon voeren.”
NoardEast Fryslân: “Een autoluwe binnenstad biedt, naast een meer verkeersveilige situatie ook kansen voor een aantrekkelijker Dokkum en voor de horeca.”
Terschelling: “We nemen maatregelen om het gebruik van de auto door niet-eilanders te verminderen.”
Autoparkeren
De faciliteiten voor autoparkeren is bij uitstek een middel, waarmee het fietsen kan worden gestimuleeerd. Opvallend is dat een aantal gemeenten inzet om het aantal parkeerplaatsen te beperken (Smallingerland: “Ons centrum wordt compacter, met minder winkels en parkeerplaatsen en met meer groen en woningen.”) en andere vooral plattelandsgemeenten vasthouden aan gratis autoparkeren om dienstbaar te zijn aan de middenstand, zoals:
Achtkarspelen:
- Er komt geen parkeerbelasting in Achtkarspelen.
- Het blijft overal in de gemeente mogelijk om gratis te parkeren.
T’diel:
- Versterken van de winkelgebieden Burgum, Hurdegaryp en Gytsjerk, o.a. door meer snellaadpunten voor elektrische auto’s en gratis parkeren.
30 km in de bebouwde kom
De door de TK in 2020 aangenomen motie om 30 km de standaard maximum snelheid te maken in de bebouwde kom vindt in Fryslan nog niet zijn weg in de college akkoorden. Hoewel de grote steden in NL hier al echt werk van maken, blijft het in Fryslan beperkt tot Leeuwarden, waar een vergelijkbare motie door de raad al voor de verkiezingen is aangenomen. Ook in het college akkoord komt het terug: “Om de verkeersveiligheid te vergroten, willen we het aantal 30-kilometer zones uitbreiden.” Alleen SudWest Fryslân legt nog de link van 30 km / hr met de verkeersveiligheid: “30-km zones moeten heringericht worden. Dat geeft zekerheid en vertrouwen bij inwoners en voorkomt ongelukken.”
NoardEast Fryslân ontkent in het college akkoord de relatie tussen verkeersveiligheid en de maximum snelheid. Dit als legitimatie om vast te houden aan 80 km buiten de kom als standaard max. snelheid: “Langzamer rijden resulteert niet per definitie in hogere verkeersveiligheid. Mede daarom blijft de snelheid in het buitengebied zoals die nu is.”
SudWest Fryslan kijkt breder
Misschien heeft SudWest Fryslân de meeste ambities en visie m.b.t. actieve duurzame mobiliteit en openbare ruimte in relatie tot lopen en fietsen. Zo koppelen zij het ook aan nabijheid in de lijn van de 15 minuten stad:
- We gaan voor een levende Frysketaal en een bruisend en levend cultuuraanbod op fietsafstand.
- We gaan een nieuw sportbeleid ontwikkelen en ontwikkelen een visie op sport en bewegen in de openbare ruimte. Dit is gericht op het creëren van een omgeving die voldoende groen is, plek biedt voor ontmoeten, veiligheid en geborgenheid biedt, schoon, opgeruimd en toegankelijk is en die stimuleert tot spelen en bewegen. Iedereen moet gratis buiten kunnen sporten en bewegen.
En SudWest Fryslân gaat onderzoeken of ook zij in navolging van Drachten en Leeuwarden fietsers voorrang kan geven op rotondes in de bebouwde kom.
Doet Dantumadeel niets voor fietsers?
In het akkoord van Dantumadeel komt de fiets niet voor. Dat komt wellicht tot het wel zeer beperkte akkoord wat niet meer dan 1 pagina beslaat. Hoopgevend is dat de zittende wethouder van verkeer en vervoer Kees Wielstra (gemeentebelangen) recentelijk in het ROF een vurig betoog hield voor bredere fietspaden tussen kernen geschikt voor de Ebike. Juist ook om het platteland goed bereikbaar te houden als compensatie voor teruglopende OV voorzieningen.
Kijk voor de volledige relevante fiets-/ mobiliteitspassages in de college akkoorden in Fryslân dit document.