Amsterdam, Utrecht en Rotterdam voeren het beste beleid om een gezonde en klimaatvriendelijke stad te worden. Ze bieden fietsers, voetgangers en gebruikers van openbaar vervoer de beste voorzieningen en hebben meer oog voor schoner en efficiënt autogebruik dan andere gemeenten. Dat blijkt uit een benchmark van CE Delft in opdracht van de Fietsersbond, het Longfonds, MENSenSTRAAT, Milieudefensie, Natuur & Milieu, Rover en Wandelnet.

Resultaten Leeuwarden

Leeuwarden scoort 3,8 voor effecten van het verkeer op de omgeving, 6,0 voor de verdeling tussen vervoerwijzen en 5,18 voor voorzieningen en beleid. Leeuwarden is redelijk op weg om een gezonde en klimaatvriendelijke stad te worden. Leeuwarden scoort vrij goed op het gebied van verkeersveiligheid en de relatieve bereikbaarheid per fiets. Op het gebied van CO₂, NOx en ultrafijnstof, scoort Leeuwarden duidelijk lager dan gemiddeld. Een oorzaak kan zijn dat veel doorgaand verkeer door de bebouwde kom heen rijdt. Op het aandeel bus scoort Leeuwarden zeer laag. Leeuwarden zou in ogenschouw kunnen nemen op welke wijze de hoeveelheid verkeer door de stad verminderd zou kunnen worden. Een verdere uitbouw van de huidige P+Fiets-voorzieningen zou daarvoor een goede gelegenheid bieden, evenals betere busverbindingen als alternatief voor het autogebruik in de stad.

Amsterdam laat de auto het meeste staan

Uit de benchmark blijkt onder andere dat er grote verschillen zijn in het autogebruik tussen de verschillende steden. In Amsterdam, Groningen en Leiden wordt maar voor 25-30 procent van alle ritjes de auto gebruikt. Voor een deel kunnen deze cijfers verklaard worden doordat er in grotere steden meer duurzame alternatieven zijn, maar ook door goed stimuleringsbeleid scoren grotere steden doorgaans beter.

Schade voor klimaat en gezondheid

Het verkeer in Almere, Middelburg, Zoetermeer en Delft geeft de minste klimaat- en gezondheidsschade voor haar inwoners. Het onderzoeksbureau heeft deze schade uitgedrukt in euro’s per inwoner. In Almere is de totale schade 178 euro per inwoner per jaar, terwijl dit in Rotterdam, de gemeente met de hoogste schade door het verkeer, 307 euro is. Die hoge schade komt vooral omdat er in Rotterdam relatief veel verkeersslachtoffers vallen onder fietsers, een belangrijk onderdeel van de schademeting.

Actief verbeteren

Volgens Anne Knol, campagneleider duurzame mobiliteit van Milieudefensie, kan deze benchmark gemeenten helpen om verdere stappen te zetten op weg naar duurzame, actieve en gezonde mobiliteit. “Gemeenten kunnen ontzettend veel doen om over te stappen naar duurzame mobiliteit. Met deze benchmark kunnen zij zien op welke punten ze het goed doen, op welke punten minder, en wat ze van elkaar kunnen leren. Want zelfs bij de koplopers is nog veel winst te behalen. De grootste knelpunten op het gebied van luchtvervuiling, drukte en lawaai vinden we bijvoorbeeld in de grote steden. Er is ook daar dus nog een wereld te winnen.”

De zeven maatschappelijke organisaties roepen alle steden op om de komende jaren te zorgen voor duurzame, actieve en gezonde mobiliteit. Wim Bot van de Fietsersbond: “De verkiezingen zijn een goed moment om huidig beleid kritisch tegen het licht te houden. We hopen in de nieuwe collegeakkoorden slim ruimtelijk beleid terug te zien, met uitstekende fiets- en wandelvoorzieningen, zero-emissievoertuigen, milieuzones, goed openbaar vervoer en lagere snelheden. Dit is hard nodig voor het milieu, onze gezondheid en de bereikbaarheid.”