1. Zet de fiets op 1!
In de provinciale omgevingsvisie, regionale mobiliteitsplannen en toekomstplannen voor ruimtelijke ontwikkeling en bereik¬baarheid staat de fiets voorop. Stel concrete streefcijfers op voor vergroting van het fietsaandeel met heldere deadlines.

2. Meer variatie in routes
Breid het regionale fietsnetwerk uit met doorfietsroutes en rustige routes, in prettige en aantrekkelijke routes die zowel voor recreatieve als utilitaire ritten gebruikt kunnen worden. Speciale aandacht voor schoolgaande kinderen, hun (sociale) veiligheid en bereikbaarheid van (sport)voorzieningen is hierbij nodig.

Pak door met de doorfietsroutes
De provincie heeft in de vorige periode voorgesteld om 4 snelfietsroutes aan te leggen. Helaas is er nog niet 1 gerealiseerd. Het enige tracé dat ontwikkeld is, ligt tussen de Leeuwarder komgrens en Irnsum. Pak door met de aanleg van deze routes, juist ook omdat een hogere kwaliteit van de fietsroutes mensen verleidt om de (elektrische) fiets te gebruiken in plaats van de auto.

3. Versterk de ambitie
Maak de ambities van het regionale toekomstbeeld fiets concreet door eigen middelen te reserveren, gemeentes te subsidiëren én een sterke lobby richting het Rijk te voeren.

Meer provinciale inzet fietsbeleid
De organisatorische versnippering van het mobiliteitsbeleid komt naar onze mening het fietsbeleid niet ten goede. Graag zien we een medewerker die zich volledig op fietsbeleid c.q. duurzame mobiliteit kan richten. Wij pleiten voor 1 verantwoordelijke portefeuillehouder en ambtenaar voor alle beleidsterreinen waar fietsbeleid dienstbaar aan kan zijn (zoals in onze buurprovincies). Denk aan verkeersveiligheid, gezondheid, maatschappelijke participatie, duurzaamheid, economie, recreatie en toerisme.

Meer geld naar fietsen
In de recent door de Staten vastgestelde fietsbeleidsnotitie een Toskje Derby staan veel goede beleidsvoornemens. Er is alleen nog geen geld gereserveerd om dit ook waar te maken. Meer mensen langer en veiliger op de fiets, levert maatschappelijk veel baten op. In eerste instantie zijn daar ook kosten aan verbonden. Serieus fietsbeleid vereist ook een serieus budget. Maak geld vrij, of verander de begrotingsprioriteit om van een Toskje Derby meer te maken dan een document.

4. Verander de infrastructuur
Vergroot de verkeersveiligheid in de hele provincie door het eenduidig toepassen van CROW-richtlijnen op onder andere rotondes, oversteekpunten op provinciale wegen en het verkleinen van snelheidsverschillen.

Verkleinen van snelheidsverschillen
In Fryslân zijn nog veel (veelal gemeentelijke) wegen waar fietsers op 80 km wegen moeten fietsen. Verklein de snelheidsverschillen door op onveilige of onoverzichtelijke wegen de snelheid naar 60 km/hr terug te brengen. Dit conform de landelijke Duurzaam Veilig richtlijnen voor ErfToegangsWegen in het buitengebied.

Fietsoversteken op Friese provinciale wegen
Al eerder is er uitvoerig onderzoek gedaan naar de 100 gevaarlijkste fietsoversteken op de provinciale wegen van Fryslân. Dat onderzoek is vastgelegd in het rapport naar 0 fietsverkeersdoden op provinciale wegen in Fryslân in 2020. Wij pleiten voor een substantieel bedrag om deze oversteken verkeersveiliger te maken.

Fietsers voorrang op rotondes
In het grootste deel van het land hebben Fietsers voorrang op rotondes binnen de bebouwde kom volgens de CROW-richtlijn. De provincie Fryslân heeft deze landelijke richtlijn nog steeds niet overgenomen. Desondanks richten steeds meer gemeenten in Fryslân de rotondes wel in overeenstemming met deze richtlijn in, zoals Smallingerland en Leeuwarden. In Heerenveen wordt het onderzocht. Het zou daarbij helpen als de provincie het opneemt in haar nieuwe Regionaal Mobiliteits Plan.

5. Denk aan het buitengebied
Investeer in het fietsvriendelijk en verkeersluw maken van het buitengebied. Voorkom sluiproutes, maak landwegen verkeersluw, zet fietsverbindingen in de voorrang en realiseer een fijnmazig en ontvloch¬ten fietsnetwerk. Leg meer 30 km/u wegen als fiets¬straten aan in het buitengebied. Zorg voor goede verbindingen tussen de stadsranden en het landelijk gebied ter bevordering van het dichtbij recreëren.

Vrijliggende fietspaden langs 60 en 80 km wegen in buitengebied
Er is nogal wat maatschappelijke onvrede over te hard rijdende auto’s in het landelijk gebied. Ook al geldt er een snelheidsregime van 60 km., dan nog blijkt uit snelheidsmetingen dat de V85-max vaak boven de 75 km. per uur ligt. Fietsers zijn vaak gedwongen om op dezelfde weg te fietsen. Juist dat weerhoudt veel ouders ervan om hun kinderen langs deze wegen te laten fietsen, of ouderen om maatschappelijk te participeren. Met als gevolg veel extra autoritten van en naar school, sportclub, etc. Succesvolle acties van lokale gemeenschap hebben onder meer geleid tot vrijliggende fietspaden tussen Berlikum en Ried en Grou en Warten. Dit als voorbeeld van hoe het buitengebied fietsveilig kan worden ontsloten. Daarnaast zou dit een geweldige stimulans betekenen voor het recreatieve fietsverkeer. Wij vinden dat de provincie een fietsvriendelijk stimuleringsbeleid voor gemeenten moet ontwikkelen.

Fiets- en landrecreatie: ontwikkel recreatieve fietspaden
Na het Friese Merenproject en de structurele aandacht voor waterrecreatie, is het naar onze mening tijd voor provinciale aandacht en financiële ondersteuning voor projecten op het gebied van de landrecreatie c.q. het fietsen én wandelen. Het almaar groter wordende belang van de gastvrijheidseconomie en de voorziene sterk groei van het (in)ternationale toerisme bieden voor Fryslân grote kansen. Naast de economische motieven dragen goede recreatieve mogelijkheden bij aan het welzijn en gezondheid van de eigen bevolking, die sinds Corona hun eigen omgeving steeds meer zijn gaan waarderen.

Als kansrijk voorbeeld is het Friese IJsselmeerkustproject met inmiddels een uitgewerkt plan voor recreatieve fiets- en wandelpaden langs cultuurhistorische plekken, zoals oude havens uit de late Middeleeuwen. Veel van deze ideeën zijn door provincie zelf uitgewerkt op de digitale ideeënkaart. Investeer in uitvoering van deze ideeën.

Nieuwe fietspaden los van de auto-hoofdstructuur passen ook uitstekend in een fietsbeleid wat er op gericht is om het fietsverkeer zoveel mogelijk te “ontvlechten” van het autoverkeer. Fietsers kiezen graag voor aantrekkelijke routes, ook als dat mogelijk wat omfietsen is.

6. Fietsen openbaar vervoer
Besteed meer aandacht aan de rol van de (deel)fiets in aanbestedingen, realiseer meer en betere fietsenstallingen bij OV-knooppunten en maak het mogelijk om de fiets mee te nemen in het OV. De elektrische fiets verdient een centrale rol in een leefbaar en vitaal landelijk gebied. Maak het in OV-concessies mogelijk dat de fiets ook mee mag in de bus, zoals vroeger gebruikelijk was. In veel landen om ons heen, kunnen fietsen gemakkelijker worden meegenomen.

7. Verminder barrières
Verwijder bestaande en voorkom nieuwe barrières in het fietsnetwerk bij spoor, water en wegen door te investeren in fietstunnels en bruggen. Pas landelijke normen toe voor gewenste maaswijdtes voor fietsers en wandelaars. Voet- en fietsveren blijven behouden en waar mogelijk uitgebreid.

Niet te hoge bruggen vaarroute Lemmer – Delfzijl
Rijkswaterstaat is bezig om een aantal bestaande bruggen aan te passen op de vaarroute tussen Lemmer en Delfzijl. Men lijkt te kiezen voor de hoogste varianten of voor een aquaduct oplossing. Een verhoging naar 7,40 is voor fietsers al ongunstig, maar nog net acceptabel. Deze verhoging voldoet aan alle gestelde landelijke richtlijnen voor het type vaarweg. Voor de bestaande verbindingen over het Prinses Margrietkanaal bij Schuilenburg en Kootstertille geldt dat hier niet een fietsverbinding mag sneuvelen.

8. Zet in op innovatie
Innoveer rondom de fiets, het fietsnetwerk en gedragsverandering. Het vergroten van het aandeel van de fiets in alle reisbewegingen vergt slimme oplossingen en goede dataverzameling, met oog voor de privacy van de fietser.

9. Investeer in onderhoud
Reserveer voldoende budgetten voor het beheer en onderhoud van fietsroutes. Ook recreatieve verbindingen en routes vergen regelmatig onderhoud, veilige bermen en voldoende breedte om de toenemende hoeveelheid fietsrecreanten en -toeristen te verwelkomen.

Cofinanciering knelpunten verkeersveiligheid fietsinfrastructuur
Veel fietsongevallen zijn zogenaamde enkelvoudige ongevallen. Daar zijn geen andere bestuurders bij betrokken (hoewel men wel kan schrikken van onveilig gedrag van derden). Maar in 50% van de gevallen worden deze ongevallen mede veroorzaakt door de infrastructuur. Dit kan zijn door onnodige fietspaaltjes, stoepranden, obstakels, een te smal fietspad (< 2,30 meter), slechte gladheidsbestrijding, gaten, kuilen en achterstallig onderhoud, etc. In het landelijk opgestelde Strategisch Plan Verkeersveiligheid worden duidelijk prioriteiten aangegeven. De gemeenten hebben opdracht gekregen om een modelaanpak fiets-verkeersveiligheid te ontwikkelen om deze problemen op te lossen. De provincie kan daar als regievoerder verkeersveiligheid een stevige financiële bijdrage aan leveren door deze maatregelen te co financieren.

10. Laat kinderen fietsen!
Zorg ervoor dat ieder kind een fiets heeft en goed en veilig leert fietsen. Vervoersarmoede beperkt mensen in hun maatschappelijke participatie. Nu meedoen, is later meetellen.